Wat is een echtscheiding?

Wat is een echtscheiding? Wat houdt het precies in en wat komt er allemaal bij kijken? Bij een echtscheiding is er sprake van een duurzaam ontwricht huwelijk. Wanneer de verhouding dusdanig moeilijk is geworden dat het niet langer mogelijk is samen te blijven is er sprake van een duurzame ontwrichting. Bij een verzoek tot echtscheiding wordt er in Nederland geen schuldvraag gesteld, in België is dat wel het geval. Het aantal echtscheidingen in Nederland ligt al enkele decennia lang op gemiddeld 30.000 per jaar.

Er is geen minimale periode tussen het tijdstip van de huwelijksvoltrekking en de aanvraag van een echtscheiding. In principe zou de echtscheiding op de dag van het huwelijk plaats kunnen vinden.

De rechter kan een uitspraak tot echtscheiding uitvoeren in de volgende gevallen:

Verzoekschrift

Om een scheidingsprocedure in gang te zetten wordt er bij de rechter een verzoekschrift ingediend. Het verzoekschrift kan worden ingediend door één partner of door beide partners. In het geval van een eenzijdig verzoek kan de huwelijkspartner bezwaar maken tegen dit verzoek of de nevenvoorzieningen. In dat geval kan de partner een verweer voeren.

Scheiden met kinderen

Als er bij het verzoek tot echtscheiding minderjarige kinderen in het gezin woonachtig zijn die binnen het huwelijk zijn geboren dient daarvoor een ouderschapsplan te worden opgesteld. Hierin worden zaken als omgangsregeling en alimentatie geregeld. De gezagsverhouding van de ouders blijft gelijk tenzij er sprake is van een aantoonbaar misbruik of verwaarlozing door één van de ouders.

Advocaat of mediator?

Het verzoekschrift wordt door een advocaat ingediend bij het arrondissement van de rechtbank waar één van de partners woonachtig is. Wanneer jij bijvoorbeeld in Amsterdam woonachtig bent dan regelt een advocaat of advocaat-mediator uit Amsterdam dit voor jou.

In het geval van een echtscheiding waarbij de twee partijen het eens zijn over de uitvoering is één advocaat voor beide partijen voldoende. Bij een onenigheid waarbij verweer wordt gevoerd dienen beide partners een eigen advocaat in te schakelen. In het geval van een eenzijdig ingediend verzoek waarbij de andere partner geen verweer voert wordt de echtscheiding bij verstek uitgesproken. Het voordeel van een mediator is dat jullie samen naar de beste oplossing zoekt voor de echtscheiding. De bereidwilligheid om er samen actief aan te werken is een verplichte. Mooi bijkomend voordeel is dat beide partijen maar 1 mediator hoeven in te schakelen en de duur van het mediationproces gemiddeld gezien korter is dan scheiden met een advocaat. Meer weten? Lees dit artikel op Rechtwijzer.nl.

Rechtsgang

De advocaat dient het verzoekschrift in bij het betreffende arrondissement. Er wordt vervolgens een datum vastgesteld voor de zitting. Beide partners krijgen hiervoor een oproep. Verschijnen is niet verplicht maar wel aan te raden. De advocaat of advocaten worden in de gelegenheid gesteld de zaak nader toe te lichten. Daarna mogen de partners aanvullende informatie te geven indien van toepassing. Daarna zal de rechter aangeven wanneer de definitieve uitspraak volgt. Wanneer het verzoek door beide partners is ingediend wordt er geen zitting gehouden. Ook wanneer de partner geen verweer maakt op een eenzijdig ingediend verzoek vindt er geen zitting plaats.

Oudere kinderen

Kinderen tussen 12 en 18 jaar worden ook gehoord door de rechter. Zij worden in de gelegenheid gesteld hun mening te geven over de woonplaats en het ouderlijk gezag. Als de kinderen dit liever niet in persoon willen doen is het mogelijk om dit schriftelijk in te dienen.

Uitspraak rechter

Na het bestuderen van het verzoekschrift en aanvullende stukken zal de rechter een uitspraak doen. Deze beschikking wordt schriftelijk vastgelegd en per post verzonden. Wanneer een partner het niet eens met deze beschikking kan deze een hoger beroep indienen bij het gerechtshof. Dit hof zal de zaak opnieuw bekijken en een beschikking opstellen. Het is mogelijk tegen deze beschikking een beroep in cassatie in te stellen bij de Hoge Raad. Deze Raad zal alleen toetsen of de beschikking wettelijk juist is.

Voorlopige voorziening

Aangezien een echtscheidingsprocedure veel tijd in beslag neemt kan een partner verzoeken om een voorlopige voorziening. De rechter zal dan over de zaken waarover de partners het niet eens zijn een voorlopige regeling treffen. Dit kan te maken hebben met alimentatie of met het woonrecht. De partners hebben weinig mogelijkheden om tegen deze voorlopige voorzieningen in te gaan.

Definitief gescheiden

De partners hebben tot drie maanden na de beschikking de mogelijkheid om een hoger beroep in te stellen. De echtscheiding is definitief als de inschrijving in het register van de burgerlijke stand gewijzigd is. De partners kunnen er ook voor kiezen samen de inschrijving aan te vragen om het proces te versnellen.